Język polski - prośba o pomoc

[elgra]

.... possesora Rad(?) Szpitalnych(?)

Jako ostatni podpisal Kommendan(?) Stawiszynski (jako funkcja).

[donchichot]

Ja bym to odczytał jako possesora (posiadacza, właściciela) Ról Szpitalnych (miejsce),
a podpisał Kommendarius Stawiszyński.

[maggi_ko]

Witaj Marto,

Z tego dokumentu wynika, że chodzi o właściciela Ról (bądź Pól) Szpitalnych. Nie jest to takie dziwne jeśli weźmie się pod uwagę, że do szpitali należały grunty, a nawet sołectwa. Widocznie w tym przypadku ów człowiek był właścicielem gruntów kiedyś należących do szpitala, obecnie zwanych szpitalnymi. Oto kilka cytatów "w tym temacie":

Po upadku Powstania Styczniowego /1863-1864/ zlikwidowano Zgromadzenie Zakonne św. Ducha, zabrano zabudowania miejskie posesje oraz tzw. "Pole Szpitalne" biorące początek od rzeki Wąglanki i kończące się pod Bukowcem Opoczyńskim. Właśnie na tym gruncie, na "wydmie piaszczystej" urządzono dzisiejszy "Stary Cmentarz Choleryczny", którego szerokość odpowiada szerokości dawnego "Pola Szpitalnego".
http://opoczno.republika.pl/leonard.html

Ks. Andrzej Głaziński - (1773 - 1787)
Przez cały okres swojego probostwa w Biłgoraju troszczył się o kościół i szpital dla ubogich. Gdy szpital biłgorajski znalazł się w trudnej sytuacji materialnej, starał się uczynić wszystko aby nie doszło do stanu całkowitego upadku. Aby ratować szpital postanawia oddać w dzierżawę pole szpitalne. Już 16 X 1773 r. zaraz po objęciu probostwa w Biłgoraju ks. Andrzej Głaziński rozpoczął dokładne prowadzenie różnych ksiąg parafialnych, niektóre z nich przetrwały do dnia dzisiejszego.
http://www.wnmpbilgoraj.zam-lub.pl/inde ... boszczowie

Po fundacji przez królową Jadwigę szpital Św. Ducha został zbudowany i istniał na pewno w pierwszych dziesiątkach lat wieku XV, jak wynika z dokumentów. W latach 1435, 1437 i 1447 królowa Zofia (ta, od Biblii Szaroszpatackiej), wydała dokumenty dotyczące szpitala w Bieczu. Chodziło o ponowny pomiar pola będącego przedmiotem sporu pomiędzy szpitalem a sołectwem w Libuszy. Pisała, że mieszkańcy wsi szpitalnych Kryg i Libusza mają prawo do wyrębu drzew w lasach królewskich bieckich ,,zwanych Charty". Potwierdza, że sołectwa wspomnianych wsi należą do szpitala. Z tychże dokumentów dowiadujemy się, że szpitalem rządził wtedy prepozyt Jan. Jednym z ofiarodawców dla szpitala był pleban z Bobowa, Mikołaj zwany Prybianką.
http://www.fara.biecz.pl/historia_szpitala.html

Sprawdziłam, że w Stawiszynie, gdzie zawarto przytoczony przez Ciebie akt działał szpital, a więc pewnie chodzi o jakieś grunty należące kiedyś do tego szpitala.

Duchacy w wiekach XII - XVIII prowadzili w Europie ok. 1240 szpitali i w ten sposób łagodzili status chorych i ubogich, szczególnie troszcząc się o dziecko.

Do Polski duchaków sprowadził z Wiednia w 1. połowie XIII wieku biskup krakowski Iwon Odrowąż - do Prądnika pod Krakowem w 1221 r., a biskup Jan Prandota przeniósł ich do miasta oddając im kościół św. Krzyża w 1244 r., zabudowania szpitalne i gospodarcze oraz odrębne pomieszczenia dla sióstr i braci. W 1282 r. istniał już klasztor w Kaliszu, w 1292 r. duchacy osiedlili się w Sławkowie i od 1312 r. prowadzili szpital w Sandomierzu. W XVI wieku duchacy założyli szpital filialny w Stawiszynie pod Kaliszem (data niepewna: ok. 1590 lub w 1645 r.). Macierzystym klasztorem duchaków był dom krakowski (w 1528 r. było w nim 30 zakonników) ze szpitalem na ok. 350 chorych. Liczba wychowywanych dzieci dochodziła do 120. Prowincja polska w 1777 r. liczyła 14 zakonników
i w 1783 uległa kasacie. Ostatni duchak zmarł w 1820 r. w Krakowie.
http://www.ktl.gulip.pl/medycyna_kaliska/medkal05.htm

Pozdrowienia