UWAGA: Od kwietnia 2018 roku Forgen.pl zawiesił swoją działalność. Na poniższej stronie znajduje się archiwum serwisu. Możliwość logowania i rejestracji nowych kont została zablokowana. W celu uzyskania porad genealogicznych zapraszamy na inne fora o tej tematyce: genealodzy.pl, Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne Gniazdo

Źródła poza metryklane w genealogii chłopskiej

Kącik najbardziej z ziemią związanych

Moderator: Moderatorzy



AUTOR TEMATU
Magdalena Smolska Kwinta

Re: Źródła poza metryklane w genealogii chłopskiej

Post autor: Magdalena Smolska Kwinta » śr mar 20, 2013 9:52 pm

Widzę, że wątek jest kontynuowany i bardzo dobrze. Przecież wszystkim zależy na dotarciu do jak największej ilości źródeł więc takie przykłady są bezcenne. W związku z tym podam jeszcze kilka innych przykładów.

W dokumentach rodzinnych zachował się dekret przyznania spadku po mojej 4xprababce - Anieli ze Śmietanów Machowskiej z 1869 r. Aniela zmarła dużo wcześniej, ale po jej śmierci przez wiele lat toczył się spór o spadek wytoczony przez mojego praprapradziadka Kazimierza przeciwko drugiemu mężowi Anieli i przyrodniemu rodzeństwu. Po 10 latach wyrokiem sądowym Kazimierz Machowski dostał w posiadanie rodzinne gospodarstwo w Okocimiu i musiał spłacić w równych częściach swoje rodzeństwo.

Gdyby nie fakt, że tego typu dokumenty były przez dziesiątki lat przechowywane przez rodzinę pewnie nie przyszłoby mi do głowy, żeby ich szukać w archiwach czy w aktach sądowych. Dbałość moich przodków o "papiery" znacznie ułatwiło mi sprawę i w dodatku rzuciło więcej światła na konflikty rodzinne, o których dotąd nie miałam pojęcia.


Obrazek

Obrazek

Waldek wspomniał o bogatych w informacje archiwach rodzinnych. Przeglądając tego typu dokumenty należy wykazać się ogromną cierpliwością. W setkach teczek jakie składają się na każdą spuściznę można znaleźć prawdziwe perełki.
I tak kolejnym przykładem jest regestr służby hr. Baworowskiego spisany w Kopczyńcach w 1773 r.
Oprócz listy służby ówcześnie zatrudnionej, w papierach znajdują się wpisy nowo przyjętych na służbę i pożyczki na weksle udzielane poddanym i pracownikom.

Obrazek

Obrazek

W pierwszym poście wspomniałam o spisach uprawnionych do głosowania. Poniżej zdjęcie pierwszej karty spisu dla Krakowca z 1870 r.

Obrazek

Te i wcześniej wymienione przykłady pokazują, że przydatnych źródeł jest na prawdę sporo, żeby z nich skorzystać trzeba mieć trochę szczęścia - moje archiwum rodzinne :) i dużo cierpliwości i czasu na przeprowadzanie kwerend w przeróżnych archiwach i bibliotekach.
Mam nadzieję, że więcej osób się przyłączy i niebawem będziemy mogli stworzyć listę dla źródeł poza metrykalnych przydatnych w genealogii chłopskiej.

Awatar użytkownika

MariaŁopaciuk
Posty: 298
Rejestracja: ndz kwie 13, 2008 2:04 pm
Lokalizacja: Gdańsk
Podziękował/a: 77 razy
Podziękowano: 20 razy

Re: Źródła poza metryklane w genealogii chłopskiej

Post autor: MariaŁopaciuk » śr mar 20, 2013 11:29 pm

Magdalena Smolska Kwinta pisze:Widzę, że wątek jest kontynuowany i bardzo dobrze. Przecież wszystkim zależy na dotarciu do jak największej ilości źródeł więc takie przykłady są bezcenne.
Niebawem będziemy mogli stworzyć listę dla źródeł poza metrykalnych przydatnych w genealogii chłopskiej.
Pomysł ten uważam za bezcenny :ok:

Ze swojej stony na pierwszym miejscu na tej liscie zamieściłabym akta notarialne.

Odnalezienie takiego aktu pozwoliło mi cofnąć się o dwa pokolenia wstecz, a do tego odtworzyć ówczesne koligacje rodziny.
Maria Łopaciuk

interesują mnie parafie: Bieździedza, Przeworsk, Waręż, Borysław, Drohobycz, Sambor ! ! ! ( Galicja ) , Skrwilno, Rogowo(<--Kujawy)


azielik
Posty: 459
Rejestracja: śr sty 28, 2009 2:53 pm
Lokalizacja: Kraków
Podziękował/a: 44 razy
Podziękowano: 41 razy

Re: Źródła poza metryklane w genealogii chłopskiej

Post autor: azielik » czw mar 21, 2013 12:20 pm

Wprawdzie nie chłopska genealogia a mieszczańska, lecz chyba może być jako przykład dokumentu genealogicznego rodziny stanów niższych. Mam na tyle szczęścia że nazwisko nad którym teraz pracuje nie jest zbyt popularne i występuje tylko w Olkuszu w obrębie jednej rodziny. Znalazłem takie oto sprawozdanie królewskiej komisji z 1674 roku gdzie jest wspomniany mój 11x lub 10x pra Jan (obaj mieli to samo imię więc nie wiem który to):

Niezwyczaynym od dawnych lat zalewkiem, rzeka ta przy bytności kommissyi naszey, tak bardzo inundavit, że przez trzy dni y przez trzy nocy, gwałtem wszystkim miasto grobel górnych (kopalnianych) broniąc, utrzymać nie mogło nagłego tak straszney wady impetu, która przerwawszy wszystkie obstacula swoie, góry te zatopiła, ziemią zasypała, zawaliła, popsowała, Jakóba Bigaia mieszczanina y górnika olkuskiego, dwie góry opolne Fortuna y Jędrzeie nazwane studzienkę sztolną, wachy sztolne, Jana R. górnika także olkuskiego dom podebrany, w nim piwnice, piece zawalone y zruinowane, ogród iego, w którym furstusze płókano y ztąd olborę płacono zatopiony y doły te skąd furstusze płókano, ziemią zawalone. A nadto co może bydź naywiększą szkodą, sztołę pilecką ziemią y piaskiem zamuliła, y meat zacieśniła tak że ledwo w niey cokolwiek ma odchodu woda.

Wyobraźcie sobie jak wysoko podskoczyłem gdy to znalazłem :jupi:. Wprawdzie to tylko urywek tekstu oryginalnego zacytowany w publikacji z 1936 roku, ale też się liczy. Jeszcze nie dotarłem do całości raportu.

Taka perełka mojego drzewka.

Andrzej Zieliński
Ostatnio zmieniony pt mar 22, 2013 10:26 am przez azielik, łącznie zmieniany 1 raz.
Parafrazując: Śpieszmy się pytać ludzi, tak szybko odchodzą


Matysiak
Posty: 232
Rejestracja: ndz paź 04, 2009 1:01 am
Podziękował/a: 1 raz
Podziękowano: 13 razy

Re: Źródła poza metryklane w genealogii chłopskiej

Post autor: Matysiak » czw mar 21, 2013 12:38 pm

Ja znalazłem dane o swoich przodkach w starych księgach wieczystych (hipotecznych). W prawie każdej księdze hipotecznej (na przykładzie Królestwa Polskiego powiatu rawskiego) dotyczącej danego majątku/wsi jest tabela uwłaszczeniowa chłopów z tej wsi z 1864 roku - jest podane imię i nazwisko chłopa, imię ojca i obszar jaki otrzymał podzielony na grunty zabudowane/łąki/sady itp.

Bardzo ciekawe źródło do genealogii chłopskiej.

Pozdrawiam
Piotr - potomek mazowieckich chłopów, wielkopolskich mieszczan i litewskiej szlachty

Awatar użytkownika

Fronczak Waldemar
Posty: 2085
Rejestracja: czw kwie 10, 2008 10:48 pm
Lokalizacja: Łódź
Podziękował/a: 15 razy
Podziękowano: 235 razy
Kontakt:

Re: Źródła poza metryklane w genealogii chłopskiej

Post autor: Fronczak Waldemar » czw mar 21, 2013 9:56 pm

Skoro temat jest potrzebny, to trochę jeszcze powrzucam obrazków.

Przy okazji ślubów mogło powstawać zazwyczaj więcej dokumentów. Można poszukiwać intercyzy (w XIX wieku u notariuszy lub archiwach domowych), mozna poszukiwać zobowiązań majątkowych związanych z posagiem podobnych do tego, jaki wcześniej prezentowałem. Czasami, gdy pan młody odbywał służbę wojskową, możemy trafić na pozwolenie od władz wojskowych na zawarcie małżeństwa. Protokoły przedślubne, dyspensy i podania o dyspensy, powiadomienia o zapowiedziach - to wszystko dośc powszechne dokumenty. Bywały jednak także i inne.
Poniżej prezentuję dość nietypowe pozwolenie wydane przez miejski magistrat na zawarcie związku małżeńskiego i zamieszkanie w mieście.
Obrazek

Czasami w odniesieniu do osób pochodzących z odleglejszych terenów stosowano zapytania o to czy aby delikwent istotnie pozostaje w stanie bezżennym. Poniżej mamy takie zapytanie skierowane do Burmistrza i pisarza miejskiego, na którego świadectwo powoływał się narzeczony. Z treści pisma dowiadujemy się wielu dodatkowych szczegółów z życia przyszłego małżonka. To też może być cenne źródło informacji.
Obrazek

Że takie zapewnienia i potwierdzenia nie zawsze bywały skuteczne (wszak było to na 'słowo honoru") świadczy ten liścik skierowany do pewnego proboszcza, a informujący, że pewien stolarz imieniem Józef, który dość często zmieniał miejsce zamieszkania i ożenił się w okolicy wołając się wdowcem wcale nim nie był, bo żona jego niedaleko miasteczka Łodzi żyje i dopytuje się o jego zdrowie :)
To dopiero cymelia do rodzinnych zbiorów!!!
Obrazek

To teraz z innej trochę beczki.
Przeglądając zbiory w archiwach kościelnych warto czasami poświęcić czas dla korespondencji i dokumentów dotyczących samej parafii. Zawsze zaglądam do ksiąg konsystorskich i jeszcze tak nie było, bym nie trafił na istne perełki - nie zawsze dotyczące swojej rodziny, ale przecież nie tylko o to chodzi w tej zabawie.
Wybrałem tu dwa przykłady. Jeden dotyczy inwentarza żywego z gospodarstwa proboszcza i porównania go z żywizną utrzymywaną przez pracowników parafii - organistę i dziada kościelnego.
Obrazek

Drugi przykład, to wykaz oficjalistów i służby parafialnej (wszak było to przecież gospodarstwo) oraz wysokości ich uposażeń.
Obrazek

Na zakończenie tej części dorzucę jeszcze przykłady dwóch cennych zbiorów danych.
Jedne to sporządzane przez urzędników stanu cywilnego na pocz XIX wieku informacje o osobach zmarłych i ich majątku. Ta część informacji była bardzo rozbudowana, co daje nam mozliwość oceny stanu posiadania przez naszych przodków.
Obrazek
Drugie to tabele prestacyjne, które poprzedzały znane wszystkim tabele likwidacyjne. mozna je spotkać w zespołach komisarzy ds. włościańskich poszczególnych powiatów. Tabele są doskonałym źródłem wiedzy o stanie majątkowym mieszkańców danej wsi.
Poniżej prezentuję tabele uzupełniające.
Obrazek
Obrazek
Waldemar Fronczak
Po ojcu Kurp, po matce Księżak

Odwiedź : http://www.biurowaldi.pl/

Awatar użytkownika

ofski
Posty: 502
Rejestracja: pt gru 17, 2010 9:17 am
Podziękował/a: 18 razy
Podziękowano: 51 razy

Re: Źródła poza metryklane w genealogii chłopskiej

Post autor: ofski » pt mar 22, 2013 12:45 am

Ostatnio udało mi się zakupić z AP dwie umowy notarialne. które dzięki tłumaczeniom Pani Danuty Daneckiej i Pana Jerzego Aftanasa pozwoliły mi uzupełnić wiedzę o Rodzinie (np. co otrzymali pradziadkowie za upust z ceny sprzedaży od kupującego w formie tzw. dożywotnich alimentów), zdobyłem własnoręczny podpis pradziadka, ale także uświadomiły że już przeszło 100 lat temu takie transakcje przeprowadzano bardzo drobiazgowo i dokładnie.
Jedna umowa jaką zdobyłem (czyli druga w kolejności) dotyczyła kupna-sprzedaży ziemi/gospodarstwa, które było podmiotem w umowie przedślubnej (czyli tej pierwszej zdobytej) której obszerne fragmenty niżej cytuję.
Niestety nie zamieszczę oryginału umów gdyż jest tego w sumie 16 stron.
W 19... roku w rejestrze pod nr...., okazicielka Rozalia M. nabyła w wyłączną swoją własność od współuczestniczącego Pawła J. niepełną połowę gospodarstwa rolnego we wsi i gminie D. powiatu łowickiego, zapisaną w likwidacyjnej tabeliObrazek pod nr... , w przybliżeniu 14 morgów niezabudowanej ziemi, graniczącej z własnością Wincentego W. , za sumę jednego tysiąca rubli, w poczet czego już wpłaciła 400 rubli, a pozostałe 600 rubli oświadczyła że zapłaci później, a zapłaciła tylko 100 rubli.

Rozalia M. oświadczyła następnie, że na zakupionej ziemi ona razem z mężem Jakóbem za ich wspólne fundusze postawiła dom mieszkalny i stodołę z chlewem. Niniejszym aktem oboje oni małżonkowie M. całą opisaną nieruchomość we wsi D. czyli: - niepełną połowę gospodarstwa zapisanego pod nr..... , z rosnącymi na nim drzewami, wszystkimi budynkami, mieszkalnym i gospodarskimi, i ze wszystkim tym co stanowi własności przynależność, również z kamieniami oraz dodatkowo, jedną krowę, jedną kobyłę i cały martwy rolniczy inwentarz i narzędzia, przekazuje się na własność obecnemu tutaj Antoniemu S. za łączną sumę 1300 rubli, która jest zadowalająca i powinna być zapłacona w następujący sposób:

a) 200 rubli sprzedający otrzymali przed zawarciem niniejszego aktu dla zapłaty długu w miejscowej kasie oszczędnościowo-pożyczkowej, oraz 43 ruble i 50 kopiejek na swoje koszty, a 56 rubli i 50 kopiejek otrzymali dodatkowo przy podpisywaniu aktu w obecności notariusza i świadków, w celu uzyskania od kupującego łącznie 300 rubli w ten sposób rozpisanych
b) 500 rubli sprzedający, a imiennie Rozalia M. potrąca i przekazuje dla Pawła J. jako resztę od ceny sprzedaży dokonanej wg aktu nr......,
c) 200 rubli sprzedający zostawiają u kupującego na straty, z tytułu niżej określonych dożywotnich alimentów,
d) a pozostałe 300 rubli kupujący S. zobowiązuje się spłacić osobiście Rozalii M. w ciągu 6 lat, lub 19 stycznia (wg nowego stylu) 19.... roku, razem z procentami po cztery na 100 w skali roku, licząc od pierwszego lipca (wg nowego stylu) bieżącego roku.

Sprzedający zobowiązują się wykonać wszystkie jare zasiewy tegoroczne i całą oznaczoną nieruchomość ze zrealizowanymi ozimymi i wiosennymi zasiewami przekazać kupującemu we władanie i wykorzystywanie dnia 1 lipca bieżącego roku i od tej pory kupujący zacznie płacić wszystkie podatki i powinności, jednak jeśliby przewidywane małżeństwo Antoniego S. z córką sprzedających Jadwigą z jakiegokolwiek powodu nie zostało zawarte w ciągu 2 miesięcy licząc od dnia dzisiejszego, to sprzedaż niniejsza będzie uważana jako niezrealizowaną, bez żadnych konsekwencji, a małżonkowie M. zwrócą w takim przypadku solidarnie Antoniemu S. otrzymaną od niego sumę zaliczki na poczet sprzedażnej ceny.

Antoni S. oświadczył, że zapoznał się na miejscu z granicami, obszarem, stanem i wartością nabywanej nieruchomości wraz z inwentarzem, zakup na wyżej wymienionych warunkach przyjmuje: - na dowód swojego pochodzenia rolniczego przedłożył tabelę likwidacyjną wsi R. , w której pod nr.... jest zapisany właściciel zagrody jego dziadek Szczepan S.
Za pozostawioną u niego (Antoniego S.) przy sprzedaży sumę 200 rubli zobowiązuje się dawać sprzedającym małżonkom M., licząc od dnia 1 lipca br. następujące dożywotnie alimenty rocznie: - mniejszą izbę do zamieszkania, odpowiednie pomieszczenia na opał, ziarno, kartofle i dwa prosiaki, dwa korce żyta, dwie ćwiartki owsa, dwie ćwiartki jęczmienia, jedną ćwiartkę grochu, jedną ćwiartkę jaglanej kaszy: - nawożonej i obrobionej ziemi: - 120 kwadratowych prętów pod kartofle, 5 kwadratowych prętów pod kapustę, 15 kwadratowych prętów pod len, 4000 kawałków torfu i 1 ćwiartkę polan drewna z dostawą; - 4 ruble gotówką, 10 funtów słoniny, niezbędną ilość plew i słomy, 4 podwody do pobliskich miast, utrzymywać im zimą i latem w swoim pomieszczeniu i pod nadzorem swojego pastucha jedną ich własna krowę i pozwalać im hodować 6 kur i jedną gęś z gęsiętami. Na te alimenty małżonkowie wyrażają zgodę i dodają, że po śmierci jednego z nich, pozostający przy życiu będzie otrzymywał tylko połowę ziemi pod kartofle, kapustę i len, a wszystkie pozostałe świadczenia alimentacyjne w całości.

Na koniec Antoni S. i Jadwiga M. oświadczyli, że mają zamiar wstąpić w prawowity związek małżeński i że na okres pożycia małżeńskiego ustanawiają bezwzględną współwłasność całego ich, obecnego i przyszłego, ruchomego i nieruchomego majątku, bez różnicy i sposobu jego nabycia.
Artykuł 208 Kodeksu Cywilnego z 1825 roku został umawiającym się stronom wyjaśniony. Akt niniejszy umawiającym się stronom w obecności w.wym. świadków został odczytany i zaakceptowany przez strony i przyjęty, a po stwierdzeniu, że został sporządzony zgodnie z ich dobrą wolą oraz że rozumieją jego sens i znaczenie – podpisany.

Opłaty: - od sprzedaży gospodarstwa wiejskiego za sumę 1300 rubli, przewyższającą wszystkie pozostałe wyceny, od pokwitowania na kwotę 600 rubli i od umowy przedślubnej, pobrano w gotowiźnie: - opłata stemplowa ogółem 7 rubli 80 kopiejek, księgi wieczyste 52 ruble, opłata notarialna 3 ruble, podatek miejski 3 ruble 50 kopiejek.
p.s. pośrednio tzw. wędkę do dokumentów notarialnych przekazała mi Pani Eliza Parcheniak
Ostatnio zmieniony pt mar 22, 2013 3:35 pm przez ofski, łącznie zmieniany 2 razy.


Matysiak
Posty: 232
Rejestracja: ndz paź 04, 2009 1:01 am
Podziękował/a: 1 raz
Podziękowano: 13 razy

Re: Źródła poza metryklane w genealogii chłopskiej

Post autor: Matysiak » pt mar 22, 2013 9:07 am

Do genealogii chłopskiej mogą się przydać:

1) Powiatowa Komisja Konskrypcyjna w Łowiczu - daty: 1868-1874. Zawartość: Wykazy imienne spisowych, którzy ukończyli 20 lat i osiągnęli wiek poborowy z miasta Łowicza i poszczególnych gmin w powiecie z lat 1868-1873 - sygn. 1 - 5; korespondencja w sprawach poboru do wojska i wykaz podlegających służbie wojskowej z terenu powiatu z lat 1870-1872 - sygn. 6; rejestry wylosowanych poborowych, w tym Żydów, zatwierdzonych przez Komisję z lat 1873-1874 - sygn. 7 - 8.

http://baza.archiwa.gov.pl/sezam/index. ... and&word2=

2) Komisja Porządkowa Cywilno-Wojskowa ziemi wieluńskiej i powiatu ostrzeszowskiego, 1790-1809 - w AGAD. Zawiera min: "Regestra różnych parafii aktów urodzeń, zejść i ślubów, ludności i dzieci uczęszczających do szkół".

Pozdrawiam
Piotr - potomek mazowieckich chłopów, wielkopolskich mieszczan i litewskiej szlachty

Awatar użytkownika

RadekF
Posty: 85
Rejestracja: śr sty 16, 2013 12:08 pm
Lokalizacja: Zakroczym
Podziękował/a: 58 razy
Podziękowano: 1 raz

Re: Źródła poza metryklane w genealogii chłopskiej

Post autor: RadekF » pt mar 22, 2013 7:40 pm

Czy osadnicy sprowadzający się z innych terenów kraju mieli obowiązek rejestrowania się i czy były sporządzane jakieś dokumenty ? Sporo moich przodków z przełomu XVIII-XIX w. jest w metrykach określanych mianem osadnika i brakuje danych do dalszych poszukiwań.


AUTOR TEMATU
Magdalena Smolska Kwinta

Re: Źródła poza metryklane w genealogii chłopskiej

Post autor: Magdalena Smolska Kwinta » pt mar 22, 2013 9:46 pm

Radku,
To wszystko zależy od tego o jakich terenach mówimy. W Galicji pod koniec XVIII wieku osadnikami nazywani byli koloniści sprowadzeni na te tereny za czasów Marii Teresy i Franciszka Józefa. Równocześnie w zapisach metrykalnych pojęcie 'collonista" odnosiło się często do ubogiego chłopa.
Sprecyzuj zatem o jaki region ówczesnej Polski chodzi i wklej przykładowe zdjęcie dokumentu.

Awatar użytkownika

RadekF
Posty: 85
Rejestracja: śr sty 16, 2013 12:08 pm
Lokalizacja: Zakroczym
Podziękował/a: 58 razy
Podziękowano: 1 raz

Re: Źródła poza metryklane w genealogii chłopskiej

Post autor: RadekF » sob mar 23, 2013 12:02 am

Akurat teren moich zainteresowań to północno-wschodnie okolice Warszawy, czyli zabór rosyjski. Termin ten pojawia się przy określaniu statusu mieszkańców równie często jak wyrobnik lub czynszownik. Co prawda w ten rejon byli sprowadzeni Holendrzy w celu budowy wałów przeciwpowodziowych, ale w kręgu moich zainteresowań są polsko brzmiące nazwiska i na mój gust tyczy się to po prostu osób przybyłych na tereny słabo rozwinięte lub słabo zaludnione. W starszych aktach z danej parafii nazwiska te nie występują.
Dla przykładu akt zgonu z 1838r. parafii Głusk
http://img59.imageshack.us/img59/2470/1 ... iandrz.jpg

Awatar użytkownika

RadekF
Posty: 85
Rejestracja: śr sty 16, 2013 12:08 pm
Lokalizacja: Zakroczym
Podziękował/a: 58 razy
Podziękowano: 1 raz

Re: Źródła poza metryklane w genealogii chłopskiej

Post autor: RadekF » sob mar 23, 2013 12:02 am

[post do usunięcia]
Ostatnio zmieniony sob mar 23, 2013 12:22 am przez RadekF, łącznie zmieniany 2 razy.

Awatar użytkownika

RadekF
Posty: 85
Rejestracja: śr sty 16, 2013 12:08 pm
Lokalizacja: Zakroczym
Podziękował/a: 58 razy
Podziękowano: 1 raz

Re: Źródła poza metryklane w genealogii chłopskiej

Post autor: RadekF » sob mar 23, 2013 12:02 am

[post do usunięcia]
Ostatnio zmieniony sob mar 23, 2013 12:22 am przez RadekF, łącznie zmieniany 2 razy.


bogdan030
Posty: 16
Rejestracja: sob mar 23, 2013 12:05 pm
Podziękował/a: 2 razy
Podziękowano: 1 raz

Re: Źródła poza metryklane w genealogii chłopskiej

Post autor: bogdan030 » ndz mar 24, 2013 8:50 am

Moi drodzy , tak się tutaj chwalicie , i słusznie, swoimi odkryciami . Jednak tak zwyczajnie , po ludzku Wam po prostu zazdroszczę .
Zbudowałem spore drzewo na bazie tylko i wyłącznie ksiąg metrykalnych , przy okazji moich badań spisałem całą listę spraw , które chciałbym wyjaśnić , doprecyzować poprzez badania m.in takich dokumentów jak wyżej wymienialiście.
Archiwa leżące w kręgu moich zainteresowań to Łódz, Piotrków , archidieciezjalne Częstochowa, których ,ze wzgledu na odległość i finanse nie mogę na dzisiaj odwiedzić . Tak więc przede mną jeszcze wiele wizyt w archiwach i duuuuużo pracy. Jak będzie godna emerytura to może kiedyś się uda.
Ale nikt tutaj nie podjął takiej sprawy ,że same księgi metrykalne , wytwarzane w kilku egzemplarzach i w różnych miejscach ( parafie , urzędy , związki wyznaniowe) nie mają jednorodnej treści.
Najwięcej informacji przekazują unikaty, bo oprócz samego aktu są na marginesach różne dopiski ,czasem notatki, sprostowania , ale też są dokumenty dodatkowe. Indeksuję jedną z parafii w powiecie piotrkowskim na podstawie zdigitalizowanych mikrofilmów m.in unikatów i spotkałem :
- akty notarialne , np uznania dziecka ,
- dokumenty ze szpitali przy aktach zgonu,
- dokumenty z policji , sądów zezwalające na pochówek , to przy aktach zgonu osób zmarłych w nienaturalnych sytuacjach (spotkałem pożary , zabójstwa) ,
- dokumenty z sądów np. sprostowania danych personalnych w aktach urodzenia , uznanie kogoś za zmarłego ( po 20paru latach) .
Tak więc moi drodzy , czasem można znalezsc dodatkowe informacje tylko poprzez porównanie tych samych aktów zapisanych w różnych księgach . Jak tylko macie takie mozliwości to do dzieła .
pozdrawiam
Bogdan
Moi krewni pochodzą : Gadecki par. Bęczkowice , Gabor par. Chełmo , Nowak par. Wielgomłyny , Ciszowski par. Kije


Pawłowski_Henryk
Posty: 82
Rejestracja: ndz lut 06, 2011 9:07 pm
Podziękował/a: 4 razy
Podziękowano: 15 razy

Re: Źródła poza metryklane w genealogii chłopskiej

Post autor: Pawłowski_Henryk » ndz mar 24, 2013 8:50 am

Bardzo dziękuję za ten wątek,

Ze swojej strony chciałbym zwrócić uwagę również na Rejestry poborowe województwa krakowskiego z 1629

http://www.dbc.wroc.pl/dlibra/docmetada ... m=pubstats

oraz wydany rejestr poborowy województwa krakowskiego z 1680 roku. ( Jest również rejestr ziemi przemyskiej)

i chociaż w większości dotyczy właścicieli dóbr- rodzin szlacheckich to często zdarzało się że odnotowywane są osoby które bezpośrednio wpłacały pieniądze w imieniu właściciela- karczmarze itp. i można w ten sposób czasem ustalić najstarsze występowanie nazwiska chłopskiego na danym terenie.

Niesamowitą kopalnią wiedzy są wspomniane już księgi sądowe wiejskie- dokładny spis zachowanych ksiąg został kilka lat temu wydany:
Tomasz Wiśnicz " Katalog małopolskich ksiąg sądowych wiejskich"

I ostatnio odkryte źródło:

Analizuję katastry galicyjskie: wiadomo że operaty metryki józefińskiej i franciszkańskiej znajdują się we Lwowie. mapy do nich? nie wiadomo, podobno ktoś coś znalazł w Wiedniu- jeszcze to będę ustalał

Tzw. III Kataster galicyjski z 1844-46- zarówno operaty jak i mapy znajduje się w Archiwum na ul Lubicz w Krakowie

A tu ostatnio w mojej rodzinnej wiosce miałem spór graniczny z sąsiadem i przygotowałem kopie mapek katastralnych z 1958 i ten galicyjski z 1846 żeby wskazać że granica nie mogła być na wąwozie bo nigdy tam nie była.
Sąsiad przyniósł swoje mapki i maluteńkie ksero. No i zdębiałem bo to wycinek mapy której nie znam- na pewno XIX wiecznej- a skoro nie tej z 1846 to... Franciszkańskiej z 1820 lub Józefińskiej z 1785
A co jest źródłem? -.... sąsiad wskazał że dawny sołtys ma u siebie w domu tą austriacką mapę, ponoć jeszcze sporządzoną na płótnie- czekam aż zejdą śniegi z gór żeby do niego dotrzeć a wszystkim polecam więc nie tylko archiwum parafialne ale i podpytywanie sołtysów o stare papiery :)

Jak odkryję co to za mapa to dam znać :)

I jeszcze pytanie do pani Magdy,

Gdzie spotkała się Pani z mapami z katastru Franciszkańskiego? - w archiwum na Lubicz nic nie mają i ponoć w ogóle nie do wszystkich wsi były sporządzane- co wydaje się mało prawdopodobne

-- Post scalono 24 mar 2013, 10:00 --

Po I rozbiorze Austriacy na terenie Galicji w 1773 roku nakazali sporządzenie tzw. Fasji Podatkowych dla każdego majątku. Dziedzic dla celów podatkowych musiał dokładnie przedstawić ilość posiadanego gruntu, dochody itp.
Czy ktoś dotarł może do tych dokumentów? i czy zawierają one również spisy poddanych?
Jeżeli tak, byłoby to obok metryki Józefińskiej kapitalne źródło do genealogii chłopskiej- w każdym razie jestem na etapie ich poszukiwań.
Bardzo polecam "Stosunki podańcze w dawnej Galicji" Rozdolskiego:
Powinności podanych w Galicji za czasów reform cesarza Józefa (1780-90) ustalane były na podstawie dawnych inwentarzy- część z nich rzeczywiście istniała, część była wówczas tworzona- podrabiana jako falsyfikaty- ale co z nimi się stało?

Przykładem takiego zachowanego inwentarza jest zachowany inwentarz kilkudziesięciu wsi i miasteczka Stary Sącz- dóbr klarysek starosądeckich ze spisem poddanych i ich powinności z 1698 roku

Ale gdzie są inne?

Zastanawiam się taż czy nie byłoby lepiej podzielić jakoś ten wątek na źródła wspólne I Rzeczpospolitej oraz źródła poszczególnych zaborów- ze względu na odrębne systemy prawne, reformy, podatki jeżeli chodzi o schyłek XVIII i cały wiek XIX
Poszukiwane rodziny: Pawłowski - Skrzętla, Tęgoborze- i powiat sądecki
Bednarek- Michalczowa, Łososina Dolna (Jakubkowice) i powiat sądecki
Kalata- Zaskale, Szaflary - i powiat nowotarski
Strama - Maruszyna - i powiat nowotarski

Awatar użytkownika

Fronczak Waldemar
Posty: 2085
Rejestracja: czw kwie 10, 2008 10:48 pm
Lokalizacja: Łódź
Podziękował/a: 15 razy
Podziękowano: 235 razy
Kontakt:

Re: Źródła poza metryklane w genealogii chłopskiej

Post autor: Fronczak Waldemar » ndz mar 24, 2013 11:11 am

Obawiam się, że podział wątku na bardziej specjalistyczne części może spowodować jego osłabienie. Ludzie zaczną się gubić, a moderator będzie miał urwanie głowy by to jakoś ogarnąć - patrz dwa podobne wątki główne - Problemy początkujących i Wymiana doświadczeń, które stały się workami bez dna i gdzie pakowane jest wszystko.
Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie by je wydzielić, ale chyba istotniejsze jest by zwrócić uwagę na inne niż metryki źródła.

Co do inwentarzy dóbr, to pisałem już powyżej, że sporządzane były przy wielu okazjach w okresie I Rzeczpospolitej.
Dwa przykłady przedstawiałem, ale mam w zbiorach znacznie więcej i również z terenów Galicji. Inwentarze dóbr (miast i wsi) zawierają obok szczegółowego opisu gespodarczego także spisy ludności wraz z ich powinnościami, z podziałem na wioski, a w przypadku miast - na ulice.

Nie istnieje jakiś centralny rejestr tego, co się z owych spisów i inwentarzy zachowało.
Inwentarze dóbr i spisy znajdują się często wewnątrz innych zespołów i przeglądając inwentarze archiwalne trudno się nawet domyślać, że dany zbiór je posiada!!!
Niektóre zostały opracowane i wydane, ale zdecydowana większość zalega w archiwach.
Po I rozbiorze Austriacy na terenie Galicji w 1773 roku nakazali sporządzenie tzw. Fasji Podatkowych dla każdego majątku. Dziedzic dla celów podatkowych musiał dokładnie przedstawić ilość posiadanego gruntu, dochody itp.
Czy ktoś dotarł może do tych dokumentów? i czy zawierają one również spisy poddanych?
Owszem mozna je spotkać w aktach majątkowych poszczególnych rodzin np. w AGAD.
Niestety trzeba poświęcić sporo czasu i przeglądać teczki zawierające czasami po 800-1000 dokumentów.
Waldemar Fronczak
Po ojcu Kurp, po matce Księżak

Odwiedź : http://www.biurowaldi.pl/

ODPOWIEDZ

Wróć do „Chłopi, włościanie”