Nazwiska z "vel"

[wicy]

Do tej pory nie zastanawiałem się o co z tym "vel" chodzi, gdyż nie dotyczyły mnie takie przypadki. Zdarzyło się jednak, że pojawił się pierwszy taki wypadek i nie wiem co o nim myśleć.
Skąd pojawiło się nagle to "vel"? A pojawia się ono w akcie ślubu, w którym ślub zostaje zawarty miedzy:
"... Janem Mazuchowskim vel Jeziorskim, lat 26, robotnikiem żyjącym w .... urodzonym w .... synem Marianny Jeziorskiej z domu Mazuchowskiej..."
Akt nie wspomina o ojcu, choć zwykle ojcowie są wymieniani nawet jeśli już nie żyją. Tu ojca brak. Czy to znaczy, że Marianna po ślubie z Jeziorskim i owdowieniu miała dziecko z nieznanym mężczyzną?
Nie dotarłem jeszcze do aktu urodzenia tego Jana (nie zwracałem uwagi na Jeziorskich), nie mam więc wiedzy jak to mogło wyglądać wcześniej. Wiem jednak, że później Jan ów występuje w parze z żoną z tegoż aktu ślubu tylko pod nazwiskiem Mazuchowski.

Czy moje dedukcje mogą być słuszne? Bo skąd taki pojedynczy wypadek z "velem"?

[Waldemar]

Witaj.
Mam taki sam przypadek z moim pradziadkiem
Julianem Felau vel Pill.
Jego matka była wdową,z domu Pill ,ojciec NN.
Sprawdź czy istnieją alegaty z roku ślubu.
W dostarczonym dokumencie urodzenia powinna być
jasno określona sytuacja(urodzony przez x y wdowę ,ojciec nieznany).
Pozdrawiam
Waldek Chorążewicz

[Rymwid]

Widzę to co najmniej trzy możliwości:
a) Jan Mazuchowski był synem Marianny Mazuchowskiej i NN Jeziorskiego urodzonym już po jego śmierci - w takich przypadkach często odmawiano dzieciom nazwiska ojca,
b) był synem Marianny Mazuchowskiej wdowy po NN Jeziorskim i nieznanego ojca,
c) był synem Marianny Mazuchowskiej urodzonym poza małżeństwem, później wyszła ona za Jeziorskiego - widziałem takie przypadki, że dziecko otrzymywało czasem nazwisko późniejszego męża swojej matki (chociaż nie było zalegalizowanym jego potomkiem)

Moim zdaniem wszystkie powyższe są prawdopodobne i nie da się tego jednoznacznie stwierdzić bez przebadania cyklu życia (w sensie demograficznym) Marianny Mazuchowskiej. Polecam pracę prof. Cezarego Kuklo "Kobieta samotna w społeczeństwie miejskim u schyłku Rzeczypospolitej szlacheckiej. Studium demograficzno-społeczne", która o ile pamiętam zajmowała się tym problemem w ujęciu społecznym.

[wicy]

Widzę to co najmniej trzy możliwości:

Tak, to trzeba będzie jeszcze prześledzić i zweryfikować.
Pojawił się kolejny problem. Ów Jan występuje jednak w akcie urodzenia córki z podwójnym nazwiskiem Mazuchowski vel Jeziorski. Jakie będzie nazwisko córki, jak ją zapisać?? (układ zapisu w rosyjskich aktach podaje tylko nazwisko ojca - zgłaszającego i matki z domu).
Jestem zadziwiony tymi odkryciami, bo "vele" obecnie, ani już w latach które aktualnie sprawdzam, raczej nie występowały. Chyba, że faktycznie były a ta linia wymarła na kobietach....

[chrystian_orpel]

"Nie dotarłem jeszcze do aktu urodzenia tego Jana "

Szkoda, bo tu chyba byłby początek rozwiązania problemu .


Chrystian

[whanak]

U mnie w rodzinie przypadek miałem taki, że kilka pokoleń nosiło nazwisko "Mincberger vel Zaborowski" (chrzty 1874-1903)

Na początku sądziłem, że to starozakonny przy chrzcie zmienił nazwisko - ale nie potrafiłem sobie wytłumaczyć dlaczego w dokumentach nadal używał obu.

Prawda okazała się być inna.
Osadnik niemiecki (na Mazowszu) Müntzberger wziął ślub kościelny z panną Zaborowską, a jego syn nosił właśnie nazwisko "Mincberger vel Zaborowski", a dwa pokolenia dalej już tylko Zaborowski.

Nadal nie zmienia to faktu, że nie wiem, czemu używali dwóch nazwisk - prawdopodobnie w życiu codziennym funkcjonowali jako Zaborowscy, a dokumentowanie wymagało użycia obu nazwisk...

Pozdrawiam
W.

[Wielebnowski]

Witam Witoldów
Kilkanascie lat temu moj bratanek ozenił się na wsi.Zdecydowana większośc sąsiadów okreslała go jako -ten od .. i czestokroc zwracano sie do niego uzywając nazwiska żony.
Bratanek przedstawiał się wówczas z imienia i znakomita większośc sąsiadów i znajomych zwraca się do niego po imieniu .Przypuszczam że tylko najbliższa rodzina żony i najblizsi przyjaciele znają jego nazwisko.
Może podobnie było z Waszymi przodkami ,wżenili się sie w hermetycznyn srodowisku w znane rodziny i byli postrzegani jako męzowie Zaborowskiej czy Jeziorskiej a nie Mincberger czy Mazuchowski.
Serdecznie pozdrawiam
Jasiu W.

[wicy]

Widzę to co najmniej trzy możliwości:
a) Jan Mazuchowski był synem Marianny Mazuchowskiej i NN Jeziorskiego urodzonym już po jego śmierci - w takich przypadkach często odmawiano dzieciom nazwiska ojca,
b) był synem Marianny Mazuchowskiej wdowy po NN Jeziorskim i nieznanego ojca,
c) był synem Marianny Mazuchowskiej urodzonym poza małżeństwem, później wyszła ona za Jeziorskiego - widziałem takie przypadki, że dziecko otrzymywało czasem nazwisko późniejszego męża swojej matki (chociaż nie było zalegalizowanym jego potomkiem)

Zacząłem czytać akt po słowie (ach, te rosyjskie bazgroły) i okazuje się, że dziecko a właściwie pan młody bo to akt ślubu, jest z nieznanego ojca.
Zachodzi więc najpewniej przypadek b), czyli nieślubne dziecko z nieznanym ojcem. Co ciekawe, "vel" z czasem zaginął i rodzina - całkiem spora - pozostała przy nazwisku panieńskim matki.
Wykopałem zdaje się trupa w szafie i nie wiem zupełnie czy dzielić się odkryciami.