Parafia pw św Mikołaja w Ślesinie

[Mateusz_Kujawa]

Szanowni Państwo,
zamieszczam to ogłoszenie już na drugim forum, gdyż nie potrafię uzyskać satysfakcjonującej mnie odpowiedzi.
Poszukuję akt metrykalnych parafii pod wezwaniem św Mikołaja w Ślesinie (koło Nakła nad Notecią - nie koło Konina).
Na stronie archiwum archidiecezji w Gnieźnie wskazane są lata graniczne od 1750 roku,

Moje pytanie brzmi - czy istnieją metryki wcześniejsze niż te wskazane na stronie archwium? Istotnym faktem jest, że parafia istnieje wd niektórych źródeł od XI wieku/ według innych od XIV wieku.

Za wszelką pomoc z góry dziękuje.

Pozdrawiam

[marla]

Nie wiem, jaka odpowiedź jest dla Ciebie satysfakcjonująca Nic nie piszesz czy kontaktowałeś się z AD. Może warto - na ich stronie nie ma informacji kiedy ostatnio aktualizowali katalog on-line, może coś jest "w obróbce". Mogą mieć jakieś niekompletne księgi, którym brakuje początku i końca, dlatego trudno je jednoznacznie opisać.
Czasem się zdarza, że księgi z par. X dek. X diec. X w nieznanych okolicznościach wylądowały w par. ZZ (geograficznie raczej bliskiej, ale adm. nie powiązanej). Tyle, że znaleźć je można dopiero przypadkiem, inwentaryzując par. ZZ.

Trafiłam na coś Wypisy z ksiąg metrykalnych parafii rzymskokatolickich archidiecezji gnieźnieńskiej, diecezji poznańskiej i włocławskiej z lat 1596-1910 oraz z literatury - od razu uprzedzam - nie mam pojęcia co jest w środku! Trafiłam rykoszetem i u mnie na razie ląduje w zakładkach (ew. dla bocznej linii). Jeżeli możesz, to przejrzyj ogólnie całość - pomóż ocenić, czy to skarb czy tylko ciekawostka i podziel się z nami swoją opinią, a jeszcze lepiej ogólnym opisem zawartości.

[Zatoka]

Mateuszu

Z materiałów archiwalnych wynika iż z Niemiec do Polski (do AAD Giezno) wróciły księgi metrykalne o mumeracji niemieckiej W 1572 - W1579 (8 woluminów). Brak jest informacji o rodzajach i zakresie czasowym ksiąg. Parafia Ślesin wchodzi aktualnie w skład dekanatu Nakło w Diecezji Bydgoskiej (utworzonej w 2004 r.) tym samym do archiwum tej diecezji winne być przekazane wszystkie księgi metrykalne. Musisz to sprawdzić.

W PomTG, w trakcie indeksacji ksiąg metrykalnych par. Bysław, stwierdzono fakt mylnego wklejenia kartki (na etapie prac konserwatorskich) z chrztami w par. Ślesin w 1749 r. Księgę można przeglądać w AD Pelplin. Szczegóły na stronie
http://genepedia.pl/index.php?title=%C5 ... rzt.C3.B3w
Tak więc występują póki co szczątkowe dane sprzed 1750 r.

Pozdrawiam

[Mateusz_Kujawa]

Bardzo dziękuje za udzielone wskazówki,
Niebawem zapoznam się ze wskazanym wypisem, na chwilę obecną mogę powiedzieć, że jest to rękopis

Fakt, nie kontaktowałem się telefonicznie ale to się da naprawić

Co do zasobów AD Pelplin, zastanawia mnie brak oznaczenia parafi w Ślesinie w opisie zasobu archiwum oraz kwestia rozdrobnienia akt z tej parafii - część jest w AP Bydgoszcz, a część w AAD Gniezno - pytanie z czego to wynika?

Może to dziwne pytanie, ale czy Diecejza Bydgoska ma archiwum, które jest dostępne dla badaczy? Ze strony internetowej nic nie wynika...
Pozdrawiam

[Zatoka]

Mateuszu

Parafia Ślesin nigdy nie wchodziła w skład diec. chełmińskiej i pelplińskiej stąd brak jest podstaw merytorycznych do gromadzenia ksiąg metrykalnych. Wyżej opisany przypadek jednej kartki to efekt błędu na etapie prac konserwatorskich choć takie ujęcie problemu jest także dyskusyjne gdyż opis księgi par. Bysław zawiera informację o ujęciu danych z par. Ślesin. Można mieć nadzieję iż reszta księgi odnajdzie się kiedyś jako część innej księgi metrykalnej.

W diecezji bydgoskiej prawdopodobnie jeszcze nie utworzono archiwum (właśnie sprawdziłem stronę internetową diecezji i brak jest stosownej informacji) stąd księgi metrykalne i inne dokumenty dotyczące parafii znajdują się w zasobach AAD Gniezno (Katalog on-line). W tym katalogu są ksiegi metrykalne par. Ślesin. Po wyświetleniu polecenia "Więcej" z kolumny "Szczegóły" odnajdziesz wyżej przytoczone numery symboliki "W". Czy istniały wcześniejsze księgi? W archiwum kurii metropolitarnej masz pozycję "Akta dotyczące wizytacji dziekańskiej 1825-1984". Sprawdź je pod kątem zawierania informacji o księgach metrykalnych. Kolejny etap to sprawdzenie wizytacji diecezjalnych. Następnie schematyzmy diecezjalne.

Zasoby AP w tym AP Bydgoszcz. W poszczególnych zaborach procedura tworzenia ksiąg metrykalnych odbywała się wg odrębnych zasad. Część ksiąg określanych jako duplikaty była kopiami ksiąg kościelnych. Incedyntalnie występują księgi sprzed rozbiorów które winny być przekazane do AD. Odrębnym zagadnieniem są księgi USC (w zaborze pruskim od 1874 r.). Dopiero porównanie zakresu dat oraz opisu ksiąg pozwala na szczegółową odpowiedź. Występowanie ksiąg w zasobach AD i AP jest zjawiskiem powszechnym.

Pozdrawiam

[Mateusz_Kujawa]

Bardzo dziękuje za tak szczegółowe informacje,

Przeszukałem już na prawde wiele baz danych w poszukiwaniu tych ksiąg i skutek jest mizerny.
Zastanawia mnie tylko fakt tych kilku wzmianek na stronie genpedii dot. parafii Ślesińskiej, bo pokazują, że jednak jakieś akta teoretycznie mają. Być może uda się to zweryfikować w najbliższym czasie.

Natomiast brak ksiąg parafii, która istnieje przynajmniej od XIV wieku jest bardzo dziwny, jest szansa, że księgi uległy zagładzie, natomiast pewnie byłaby o tym jakakolwiek wzmianka.

Na pewno postąpie zgonie z uzyskanymi wskazówkami, a o rezultatach nie omieszkam powiadomić.

Pozdrawiam!

[Zatoka]

Mateuszu

Mylnie interpretujesz dane Genepedii. To dowodzi że nie zapoznałeś się z treścią strony tytułowej. W tym przypadku kolor czerwony oznacza wzorzec opisania księgi. Popatrz jak wygląda opis ksiąg w parafii Bysław. Dodatkowo wszędzie masz zapis "Temat nie przebadany". To wszystko wynika z faktu iż jeszcze nie były zbierane dane dla tej parafii.

Mam trochę roczników dot. Adiec. Gnieźnieńskiej. NIgdzie nie publikowano informacji o księgach metrykalnych. Jedynie w Roczniku diecezjalnym 2000 jest informacja o braku danych. To wskazuje że wcześniejsze księgi mogły ulec zniszczeniu. Dlatego tak istotne jest sprawdzenie wizytacji diecezjalnych i dekanalnych oraz schematyzmów diecezjalnych sprzed II WŚ.

Jednocześnie szukaj informacji o historii parafii i miejscowości. Sprawę utrudnia fakt iż strona internetowa parafii jest w przebudowie i nie ma działu poświęconego historii parafii. Poszukiwania skoncentruj na wojnach i pożarach kościoła oraz wsi gdyż są to główne przyczyny utraty ksiąg. Trochę informacji masz w Wikipedii
https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Ales ... pomorskie)
Dla mnie istotna jest informacja o spaleniu kościoła pomiędzy 1754 a 1779 r.

Nie wiąż daty założenia parafii (XIV w.) z datą zachowanych ksiąg. Na każdej stronie parafii w Genepedii masz informację o SyborzeTrydenckim 1545-1563 który usankcjonował i wprowadził obowiązek prowadzenia tych ksiąg.

Pozdrawiam

[Mateusz_Kujawa]

Księga z wizytacji archidiakonatu kamieńskiego
na str. 434 - 435 jest opisany inwentarz, są też księgi jakie znajdowały się w kościele Ślesińskim - niestety nie jestem w stanie odczytać nazw łacińskich - czy znajduje się tutaj coś odnośnie akt metrykalnych?
http://kpbc.umk.pl/dlibra/docmetadata?i ... ublication

Tutaj jest drugi tom tej samej księgi, na str. 284 jest również wzmianka o Ślesinie niestety po łacinie
http://www.kpbc.ukw.edu.pl/dlibra/docme ... ublication

może to będzie punkt wyjścia.

Co do innych wizytacji - są dostępne tylko w AAG

[Zatoka]

Ta wizytacja nie zawiera informacji o księgach metrykalnych

[Mateusz_Kujawa]

Udało mi się zdobyć zdjęcia stron księgi chrztów parafi Ślesiń z 1749 roku dołączonych do ksiegi ślubów parafi Byszewo.
https://www.fotosik.pl/zdjecie/c49fb43a68225af6
https://www.fotosik.pl/zdjecie/00c661d9fae9b1ea

informacje o podzieleniu księgi okazały się prawdą - a same księgi parafii ślesin sprzed 1750 roku istniały.
Pytanie czy da się zidentyfikować kiedy i kto zajmował się konserwacją tych ksiąg i gdzie mogą się znajdować?
Czy jest możliwe, że nie są udostępniane (i nie ma o nich informacji w spisie) ze względu na zły stan?

Pozdrawiam

[Zatoka]

Mateuszu

Od lat tropię losy ksiąg metrykalnych. W oparciu o zdobytą wiedzę powiem tak: Karta wklejona do księgi par. Bysław (a nie Byszewo) jest ostatnią kartą poprzedniej księgi. Wysoce zastanawiający jest fakt, iż została wklejona do tak odległej parafii. To dowodzi że na etapie konserwacji ksiąg musiała już się w tej księdze znajdować. Kto ją tam włożył, kiedy i z jakich przyczyn ? Tego już nigdy nie uda się ustalić. Znając niemiecką skrupulatność i zamiłowanie do porządku można wnioskować iż Niemcy nie mieli dostępu do księgi z której pochodzi ta karta. Na okładce księgi chrztów par. Bysław jest wyraźny opis iż zawiera ona dane dot. par. Ślesin czyli prawidłwo rozpoznali oni ten błąd i dali temu wyraz.

Dysponuję kopią załącznika do protokołu zwrotu ksiąg metrykalnych z Niemiec. Brak w nim informacji o zwrocie ksiąg sprzed 1750 r. Z innych źródeł wiadomo iż księgi o najgorszym stanie technicznym trafiały do pracowni konserwacji ksiąg w Lipsku. Podobno jakieś z nich nie wróciły w ramach zawartego porozumienia z 2001 r. Poszukiwania wykazu tych ksiąg niezostały uwieńczone sukcesem.

Nie znam przypadku nieudostępniania ksiąg z uwagi na stan techniczny (w AD Pelplin). Wszystko zostało zdygitalizowane i kopie cyfrowe są dostępne. Inaczej jest np. w AD Toruń gdyż tam proces dygitalizacji nie został jeszcze zakończony. W tym stanie rzeczy istotne będzie ustalenie zawartości archiwum parafialnego w okresie międzywojennym XX w. Kolejne informacje znajdziesz w Genepedii na stronie

http://genepedia.pl/index.php?title=Pel ... m_diecezji

Pozdrawiam

[Mateusz_Kujawa]

A czy są dane jak w przypadku Pelplina dot. zwrotów dla AA Gniezno? - całość ksiąg jakie są mi znane znajduje się właśnie tam. Pelplin pozostnie niezrozumiałym wyjątkiem jeśli chodzi o akta.

Pozostaje kontakt z parafią w Ślesinie, być może uda mi się coś ustalić.

Jednocześnie rozważam kontakt z archiwum w Lipsku, może będą mieli wykaz a nawet kopie ksiąg, które do nich trafiły, a następnie zostały zwrócone, czas mija, dane mogły się zaktualizować.

Pozdrawiam

[Zatoka]

Załącznik o którym wyżej pisałem zawiera wykaz ksiąg zwróconych do diecezji zgodnie z nowym podziałem administracyjnym Kościoła w Polsce (czyli z 25.03.1992 r.):
Adiec. warmińska - 401 woluminów sygnatura E
Adiec. gdańska - 363 - D, W
Diec. elbląska - 308 - E, D
Adiec. gnieźnieńska - 209 - W
Diec. włocławska - 441 - P
Diec. ełcka - 6 (sześć) - E
Diec. pelplińska - 758 - W
Diec. płocka - 196 - P
Adiec. szczecińsko-kamieńska - 17 - V
Diec. toruńska - 662 - W
Powyższe księgi przywieziono jednym transportem i rozładowano w Gnieźnie, Pelplinie i w Diec. warmińskiej. Z tych miejsc księgi trasportowano do archiwów pozostałych AAD i AD. Kolejne przemieszczenie księg nastąpilo po 25.03.2004 r. (kolejna zmiana podziału administracyjnego Kościoła w Polsce). Przykładowo z Pelplina do Diec. bydgoskiej. Nie znam przyczyn nieprzekazania ksiąg przez Adiec. gnieźnieńską. Być może Diec. bydgoska nie ma jeszcze warunków lokalowych do sensownego przechowywania ksiąg. Powyższe zestawienie dowodzi iż tym transportem zwrócono księgi dla północnego i częściowo środkowego pasa Polski. Podobne zestawienie winno istnieć dla pasa południowego. Nie badałem jeszcze znaczenia sygnatur literowych.

Nie znam przypadku zwracania ksiąg z tej grupy na poziom archiwów parafialnych stąd nie spodziewałbym się sensownych informacji w parafii ale sprawdzić zawsze trzeba by wyeliminować dany trop.

Kontakt z archiwum w Lipsku jest jak najbardziej pożądany lecz wcześniej należy odszukać stronę internetową archiwum. Może tam będzie jakaś informacja. Nie znam niemieckiego więc tego tropu nie badałem. W ostateczności kontakt korespondencyjny lub nawet osobisty.

Informuj na bieżąco o postępach i ustaleniach, nawet tych zakończonych niepowodzeniem.

Pozdrawiam

[Mateusz_Kujawa]

Aktualizacja:
Archiwum Archidiecezji Gniezno oraz Pelplin, nie mają żadnych informacji o brakujących księgach

[Zatoka]

Spodziewałem się takiego wyniku. Niemniej trzeba szukać dalej. Nadzieja umiera ostatnia. Zacznij kontrolować allegro i informuj o wszystkich próbach sprzedaży.

Pozdrawiam