FORGEN

Witaj Iwono

Moim zdaniem nie...

Nazwiska tego nie ma wprawdzie w moich źródłach i nie mam żadnego potwierdzenia dla swego sądu.

Myślę, że jego etymologię można spokojnie wywieść od słowiańskich imion złożonych Wielimir, Wielisław lub od wiele.

Wygląda też, że go w Polsce już nikt nie nosi.

Niemniej proszę o specjalistów od nazwisk żydowskich o potwierdzenie lub nie mojej opinii.

Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch

Witaj Iwono
Wydaje mi się , że przeglądając książkę "Nazwy miast polskich" Kazimierza Rymuta w wyjaśnieniu pochodzenia nazwy miasta WIELEŃ widziałam, że nazwa ta pochodzi od nazwy osobowej Wielan. Nie pamiętam dokładnie, ale może ktoś na forum ma tę książkę.
Może przyda Ci się ta informacja.

pozdrawiam
Danka Prokopow

Temat nazwisk żydowskich, to zupełnie osobny rozdział wart prześledzenia na przestrzeni wieków. Samo brzmienie nazwiska nie jest jednoznaczne z pochodzeniem. W dużej części w społeczeństwie utarły się pewne stereotypy, które niekoniecznie muszą odpowiadać rzeczywistości. Żydzi nosili bardzo różne nazwiska, od czysto polskich, poprzez niemieckie, hiszpańskie i czeskie. Powstawały na ogólnych zasadach słowotwórstwa, jako patronimiki, nazwiska odmiejscowe itd. Osobnym zagadnieniem są nazwiska neofitów, które są chyba bardziej rozpoznawalne, aczkolwiek mogą również wprowadzać w błąd. Posługując się samym brzmieniem nazwiska, możemy zabrnąć na manowce, chociaż niezaprzeczalnie jest pewna grupa nazwisk wywodząca się z języka hebrajskiego lub niemieckiego, która tradycyjnie związana jest z Żydami.
Myślę, że w wolnej chwili przygotuję taki mały artykulik o nazwiskach żydowskich i neofickich.

Zgodnie z zapowiedzią napisałem kilka słów o nazwiskach żydowskich. Zainteresowanych zapraszam do działu "Żydzi w Polsce"

Właściwie odpowiedź na to pytanie masz pięterko wyżej. Sądzę , że wprowadzą cię w ten temat opracowania znajdujące się na stronie http://www.tgcp.pl/index.php?option=com ... Itemid=139

Iwona_Bednarek pisze:Witajcie
Mam pytanie czy nazwisko WIELANSAWSKA jest nazwiskiem pochodzenia Żydowskiego

Witajcie!
Niedawno na pl.soc.genealogia pojawiło się pytanie właściwie analogiczne;
<<< Każde nazwisko z końcówką -stein i -berg jest na 100% żydowskie, czy są jakieś wyjątki?
Co z końcówką -heim? >>>
Iwona zadała konkretne pytanie i ma do tego pełne prawo. To, co pojawiło się na PSG trąci stereotypem, żeby nie powiedzieć dosadniej.
Otóż tak jak nie ma nazwisk polskich, tatarskich, czy ormiańskich, tak również nie ma nazwisk żydowskich. Są natomiast nazwiska noszone przez Polaków, Tatarów, Ormian i Żydów - nazwiska statystycznie częściej noszone przez przedstawicieli tych nacji niż innych.
Najczęściej nazwiska "biblijne" i to połączone dość często z biblijnymi imionami powinny być kojarzone właśnie z Tatarami i polskimi Ormianami, a rzadko z Żydami. Przykład - Dawidowicz czy Abra[ha]mowicz są znacznie wcześniej odnotowane wśród Tatarów i Ormian (XVII wiek) niż te same nazwiska używane przez Żydów.
Nie wiem, dlaczego pokutuje mit, że ludzkim nazwiskiem zawsze można określić nację czy pochodzenie społeczne. Jako klasyczny przykład nazwisko Baran. Z jednej strony jest to nazwisko odnotowane w herbarzach, z drugiej zaś nosili i noszą je chłopi, mieszczanie i Żydzi.
Jako uwaga na marginesie - funkcjonuje sporo nazwisk będących nie spolszczeniami fonetycznymi a wręcz tłumaczeniami nazwisk obcych (np. Schöneich (niemiecka szlachta z Pomorza) - Krasnodębski).
Więc należy być bardzo ostrożnym chcąc uogólniać.
Pozdrawiam
Jacek

Na pytanie jak powstawały nazwiska wieloma świetnymi przykładami odpowiada m.in. Walerian Nekanda Trepka w swym sławetnym "Liber Chamorum" z początku XVII w.

Znaną w genealogii jest także historia niejakiego szlachetnie urodzonego Paca, który wszedł w ostry spór z pilawczykami i od tej pory swym chłopom i Żydom nadawał nazwisko ... "Potocki".

A i w czasach nam współczesnych natrafiłem na osoby o nazwisku pierwotnym Kiełbasa, którzy byli uprzejmi zmienić je sobie w połowie XX w. na "ładniejsze" tj. Karczewski.

Powstawanie nazwisk to temat rzeka.

Krzysztof

W swoich gawędach o nazwiskach żydowskich starałem się pokazać, że trudno jest na podstawie samego brzmienia nazwy osobowej, przypisać daną osobę do narodowości. Historia kształtowania się nazwisk tej grupy była bowiem bardzo zróżnicowana. Były pewne nazwiska, które częściej można spotkać wśród osób pochodzenia żydowskiego, ale te same nazwiska mogą nosić przedstawiciele zupełnie innych narodowości. Tellerów, Telerów, Talerów spotykamy wśród Żydów Lwowa, Tarnopola, Stanisławowa, Krakowa i wielu innych miast. Teller Edward, to wybitny fizyk pochodzenia żydowskiego, ojciec amerykańskiej bomby wodorowej.
Nie znaczy to jednak, że każdy Teller jest z pochodzenia Żydem. To tak, jakbyśmy napisali, że każdy Schindler, Lichtenstein czy Gartner jest Żydem, tylko dlatego, że wielu z nich je nosiło. Podobne pytania mogą zadawać sobie Dobrowolscy, Wolscy, Kwiecińscy, Majewscy i dziesiątki innych osób, noszących nazwiska, które dość często były przybierane przez neofitów. Trzeba jednak pamiętać, co podkreślałem w swoich opowiadaniach, że nazwiska te nosili także ludzie nie mający nic wspólnego z narodowością żydowską. Aby móc odpowiedzieć na pytanie, czy moi przodkowie byli Żydami, bo nazwisko daje tu pewną przesłankę, trzeba niestety przejść długą drogę poszukiwań źródłowych. Jedynie metryki mogą to wyjaśnić.
Na dzisiaj można powiedzieć jedynie, że nazwisko Teller spotykamy dość często wśród Żydów.

Szanowny Krisie
Proszę uważnie przeczytać moje artykuły i dodatkowo zawarte w tym wątku komentarze, a szczególnie post Jacka Cieczkiewicza.

Dziękuje za odpowiedź, sprawa wyjaśniona :)

Edytowałem post.

Pozdrawiam

Fronczak Waldemar pisze:To tak, jakbyśmy napisali, że każdy ... Lichtenstein czy .... jest Żydem, ...

Dopiero dziś zauważyłem wymienione przez Ciebie nazwisko. Trzymając się stereotypu "...stein - Żyd" musielibyśmy zweryfikować cokolwiek nasze poglądy na historię Niemiec i Polski. Bo to znaczyłoby, że wielki komtur krzyżacki Konrad von Lichtenstein (zginął pod Grunwaldem) był Żydem, a co jeszcze począć z Księstwem Lichtenstein?
Ot, do czego mogłoby doprowadzić myślenie stereotypami.
Pozdrawiam
Jacek

ad Golubiński: jak napisałem (patrz tzw. link poniżej) owi Golubińscy bywali świadkami i chrzestnymi w latach 1899-1900 (to mam odnotowane), a więc raczej musieli być wyznania rzymsko-katolickiego (chyba, że od niedawna)
http://www.genealodzy.pl/modules.php?op ... 0137#30137

z tego co pamiętam w przypadku chrztów osób starozakonnych w tej parafii (Lubień/Lubień Kujawski), których akty dotyczące przejrzałem w księgach narodzonych wyznania rzymsko-katolickiego - wszystkie nazwiska były obce ("niemieckie", "niemieckopodobne")

Nie wierzę w istnienia takich polskich nazwisk utożsamianych z osobami narodowości zydowskiej.Spotkalem sie z osobami pochodzenia zydowskiego o nazwisku Konopnicki,Jerzmanowski,Potocki,Bandrowski itd !!
Stefan

Witaj "mosewa"!
Prościej i grzeczniej byłoby podpisać swój post tym bardziej, że nazwisko panieńskie wymieniłaś w treści.
Aby upewnić się odnośnie własnego pochodzenia należy dotrzeć do metryk urodzenia swoich przodków i dopiero wtedy przekonasz się czy faktycznie masz pochodzenie żydowskie. Samo nazwisko o niczym nie świadczy. Jakiś czas temu przegłądałam mikrofilmy z parafii Dobryszyce i jeden akt szczególnie mnie zainteresował.
A oto jego treść.

Akt 52 Dobryszyce.
Działo się we wsi Dobryszyce dnia 26 grudnia 1834 roku o godzinie pierwszej w południe.
Stawił się Walenty Klekociński organista z Dobryszyc lat mający 32 w obecności Wojciecha Ciesielskiego ....... Probostwa z Dobryszyc lat 50 i Jana Kowalskiego karczmarza z Dobryszyc lat 45 liczących i przedstawili nam Gierszon Breslawa wyznania mojżeszowego życzącego sobie przyjąć Chrzest Święty. Pomieniony Gerszon Breslawer neofita urodził się we wsi Żytno w obwodzie Piotrkowskim w województwie Kaliskim roku 1813 z rodziców Zotna i Faygi małżonków Brzeslawer. Formalności prawa względem przejścia jego na wiarę Świętą katolicką jest zachowana wyuczonym będąc w zasadach Religii w dniu dzisiejszym ochrzczony został, któremu nadane zostało imię Józef na chrzcie świętym, nazwisko sobie przybrał Dobryszycki a rodzicami chrzestnymi byli wielmożny Izydor z małżonką wielmożną Teodozją z Radoszewskich Szczuccy dziedzicowie wsi Dobryszyce z przyległościami i wielmożny Jan z małżonką Nepomucyną z Radoszewskich Sczuccy posesorów klucza Pąbrowa z Wielowskiego. Akt ten stawającym i świadkom przeczytany i przez nas i stawających dwóch świadków podpisany został, .... ochrzczony i jeden świadek Jan Kowalski pisać nie umiał.

Alicja

Google coś takiego wyłapuje:
"Żyd, Benjamin Heller (Władysław Moś)"

"Młody prawnik. W listopadzie 1943 ukrywa się po stronie "aryjskiej" pod nazwiskiem Władysław Moś. Mieszka w willi p. Syrewicz na placu Słonecznym."

http://warszawa.getto.pl/index.php

A co Rymut, słownik Rymuta mówi o tym nazwisku?
Sprawdzałaś w wątku o etymologii nazwisk?
http://forgen.pl/forum/viewtopic.php?f=12&t=204


Pozdrawiam

Łucja