Notariusze
: ndz gru 07, 2014 4:22 pm
W Gradzanowie brak ksiąg, w Szreńsku brak alegat... zaczęłam więc się zastanawiać nad dokumentami notariuszy, może tam będzie jakaś wskazówka. Ktoś kiedyś pisał na tym forum, że nawet jak nie było testamentu, to po śmierci gospodarza trzeba było przepisać ziemię na np. syna i sporządzany był wówczas dokument notarialny. Mój przodek we wszystkich aktach urodzeń swoich dzieci i w swoim akcie zgonu zapisywany jest jako młynarz. Nie wiem czy był właścicielem młyna, pewnie nie. Na razie wiem tyle, że jego z niemiecka brzmiące nazwisko pojawia się dopiero w aktach metrykalnych za sprawą chrztu jego dzieci. Wcześniej nazwisko nie pojawia się. Fakt że księgi gradznowskie kończą się już w 1808 i wcześniejszych nie ma, ale od 1825 roku - kiedy pierwszy raz znajduję te nazwisko - to kawał czasu. Być może praaa-dziadek sprowadził się na te ziemie dopiero po ślubie z praaa-babcią. Ale skąd przybył ? może coś na ten temat będzie w dokumentach notarialnych sporządzonych po jego śmierci w 1850 r.
Zaczęłam się zastanawiać, gdzie szukać notariusza, który mógł się wówczas zająć tą sprawą. Piszę o tym, bo nie jestem na 100% pewna swoich wniosków i byłabym niezmiernie zobowiązana, gdyby ktoś potwierdził mój tok myślenia, bądź mnie poprawił.
A wydaje mi się, że notariusze byli li-tylko i wyłącznie w miastach, w których były okręgi sądowe. Czyli nie we wszystkich miastach. Prześledziłam podział administracyjny i wyszło mi, że od czasów Księstwa Warszawskiego (1807 r.) do 1867 r. na terenie departamentu/województwa/guberni płockiej podział w zasadzie się nie zmieniał.
Upraszczając: było 6 powiatów, a w każdym powiecie okręg sądowy. Mnie interesuje powiat mławski, który to na przestrzeni 1807-1867 nie zmieniał się.
W 1867 r. gubernia płocka została podzielona na 8 powiatów, dodano mi.in. powiat ciechanowski i sierpecki.
Ale w latach 1807-1867 r. interesuje mnie głównie powiat mławski i mławski okręg sądowy.
W wyszukiwarce SEZAM znalazłam jakie akta notarialne są dostępne dziś w Archiwach Państwowych (AP Mława). Sporządziłam taki szkic poglądowy:

(jest trochę niedokładny - przez narzędzie do rysowania, ale to tylko pogląd na sprawę, dokładne dane są w wyszukiwarce Sezam).
Wynika z niego, że raz był tylko jeden notariusz, a innym razem trzech... Domyślam się, że po prostu nie wszystkie księgi dotrwały do dnia dzisiejszego. Kiedyś próbowałam znaleźć umowę przedślubną na którą powołuje się ksiądz w akcie małżeństwa (chodziło wówczas o rok 1875 i powiat ciechanowski), ale akurat nie było tego rocznika.
Czy jest może (np. gdzieś w literaturze) spis wszystkich notariuszy mławskich, którzy w XIX wieku prowadzili dokumentację ? Żeby można było oszacować jaka jest szansa znalezienia domniemanego aktu (który może, ale nie musi istnieć).
Chodzi mi o to, że jeśli zlecę kwerendę na znalezienie aktu w księdze notariusza X w latach ± 5, zapłacę i nie otrzymam rezultatu, to chciałabym oszacować jakie jest prawdopodobieństwo w ogóle znalezienia aktu. Bo mogę zlecić drugą kwerendę ±10, szukać przy ślubie najstarszego syna etc. - ale jeśli szukam tylko u jednego notariusza, a było ich w danym okresie 3-ch, ale księgi pozostałych nie dotrwały do czasów dzisiejszych - to może nie warto wydawać pieniędzy i gonić za złudzeniem.
Wychodzi mi na to, że akurat w 1850 r. są księgi tylko notariusza Smolińskiego (do '53), a od 1851 r. jeszcze Mariewskiego.
Zaczęłam się zastanawiać, gdzie szukać notariusza, który mógł się wówczas zająć tą sprawą. Piszę o tym, bo nie jestem na 100% pewna swoich wniosków i byłabym niezmiernie zobowiązana, gdyby ktoś potwierdził mój tok myślenia, bądź mnie poprawił.
A wydaje mi się, że notariusze byli li-tylko i wyłącznie w miastach, w których były okręgi sądowe. Czyli nie we wszystkich miastach. Prześledziłam podział administracyjny i wyszło mi, że od czasów Księstwa Warszawskiego (1807 r.) do 1867 r. na terenie departamentu/województwa/guberni płockiej podział w zasadzie się nie zmieniał.
Upraszczając: było 6 powiatów, a w każdym powiecie okręg sądowy. Mnie interesuje powiat mławski, który to na przestrzeni 1807-1867 nie zmieniał się.
W 1867 r. gubernia płocka została podzielona na 8 powiatów, dodano mi.in. powiat ciechanowski i sierpecki.
Ale w latach 1807-1867 r. interesuje mnie głównie powiat mławski i mławski okręg sądowy.
W wyszukiwarce SEZAM znalazłam jakie akta notarialne są dostępne dziś w Archiwach Państwowych (AP Mława). Sporządziłam taki szkic poglądowy:

(jest trochę niedokładny - przez narzędzie do rysowania, ale to tylko pogląd na sprawę, dokładne dane są w wyszukiwarce Sezam).
Wynika z niego, że raz był tylko jeden notariusz, a innym razem trzech... Domyślam się, że po prostu nie wszystkie księgi dotrwały do dnia dzisiejszego. Kiedyś próbowałam znaleźć umowę przedślubną na którą powołuje się ksiądz w akcie małżeństwa (chodziło wówczas o rok 1875 i powiat ciechanowski), ale akurat nie było tego rocznika.
Czy jest może (np. gdzieś w literaturze) spis wszystkich notariuszy mławskich, którzy w XIX wieku prowadzili dokumentację ? Żeby można było oszacować jaka jest szansa znalezienia domniemanego aktu (który może, ale nie musi istnieć).
Chodzi mi o to, że jeśli zlecę kwerendę na znalezienie aktu w księdze notariusza X w latach ± 5, zapłacę i nie otrzymam rezultatu, to chciałabym oszacować jakie jest prawdopodobieństwo w ogóle znalezienia aktu. Bo mogę zlecić drugą kwerendę ±10, szukać przy ślubie najstarszego syna etc. - ale jeśli szukam tylko u jednego notariusza, a było ich w danym okresie 3-ch, ale księgi pozostałych nie dotrwały do czasów dzisiejszych - to może nie warto wydawać pieniędzy i gonić za złudzeniem.
Wychodzi mi na to, że akurat w 1850 r. są księgi tylko notariusza Smolińskiego (do '53), a od 1851 r. jeszcze Mariewskiego.